26 Şubat 2016 Cuma

EGR Nedir? Nasıl Çalışır? Animasyonlu Anlatım (EGR Valfi EGR Soğutucusu)

nox co co2 egzozdan çıkan gazlar

Egzozdan Çıkan Gazlar:
N2: Nitrojen
O2: Oksijen
H2O: Su (Nem)
CO2: Karbondioksit
CO: Karbonmonoksit
Nox: Nitrojen Oksitler
SO2: Sülfür dioksit
HC: Hidrokarbonlar
PM: Partikül (is-kurum)

•Oksijen, nitrojen (azot) ve su (nem); atmosferde doğal olarak bulunur ve zararsız egzoz emisyonlarıdır.
•Karbonmonoksit, hidrokarbonlar, kükürt dioksit, nitrojen oksitler ve kurum partikülleri zehirli egzoz emisyonlarıdır.
•Karbondioksit zehirli gaz değildir fakat atmosferdeki oranı limit değerleri aştığında küresel ısınmaya sebep olur.

EGR'nin Görevi ve Çalışması
EGR (Exhaust Gas Recirculation): Egzoz gazı devirdaimi ya da egzoz gazı resikülasyonu anlamına gelir. 
Benzinli ve dizel araçlarda kullanılır.
Azot oksit (NOx) emisyonunun düşürülmesi amacıyla, egzoz gazı devirdaim sistemi kullanılır. Egzoz gazının bir kısmı, yanma işlemine (yanma odasına) geri döndürülür. Motor kontrol ünitesi, devridaim ettirilen miktara karar verir. 
EGR sistemi; motor devri, emilen hava miktarı, emilen hava sıcaklığı, enjeksiyon miktarı ve hava gibi parametreleri esas alarak çalışır.

Egzoz gazı geri çevrimi (EGR), egzoz manifoldundaki egzoz gazının bir kısmını tekrar yanma odasına gönderir ve yanma odasındaki yanma ısısını düşürerek azot oksit oluşumunu azaltır.

Azot oksitler yüksek basınç, yüksek sıcaklık ve yanma sırasında fazla oksijen (fakir karışım) gelmesiyle oluşur.
Yüksek ısı yaklaşık 1800 0C da havanın içinde bulunan N2 ve O2 gazları birleştirerek N2O oluşturur. Azot oksitler (NOx) yüksek sıcaklık ve basınçta ve yanma odasına fazla hava alınması durumunda oluşma eğilimindedirler, yani sıcaklık ve basınç ne kadar yüksekse, NOx oluşumu da okadar fazla olacaktır. Dizel araçlarda gaz pedalına az miktarda basıldığında (kısmi yükte), az yakıt püskürtülürken çok hava alınmaktadır. Fazla hava alınması daha fazla NOx emisyonuna sebep olur. Bu sebeple yanma odasındaki sıcaklık ve (dizellerde oksijen) düşürülmeye çalışılır. Adeta yanma kötüleştirilir.


EGR sistemi, emme manifoldu ile egzoz manifoldu arasında çalışır. EGR sistemi, egzoz manifoldundan metal bir boru ile egzoz gazını alır, bu gazı soğutur (egr soğutucusuyla), bu gazın miktarını hassas olarak ayarlar ve emme manifoldu girişine gönderir.

Benzinli motorlarda : 3000 d/d                                                                                         
Dizel motorlarda      : 2000 d/d da EGR valfi açılarak eksoz gazlarının %10-15’inin emme manifolduna gitmesini sağlar. (Bu değerler motor türlerine göre değişir)
Eksoz gazının bir kısmı emilen havaya karıştırılınca ;
1.       Yanma reaksiyon hızı azalır. (Gürültü azdır)
2.       Yanma sıcaklığı düşer.
3.       Düşük yanma sıcaklığı Nitrojen Oksit’ in azaltılmasını sağlar
Eksoz gazı devirdaimi  ECU’ daki bir tabloya göre kontrol edilir.

ECU eksozda oluşan O2 ve NOx  gibi gazların miktarını lamda sondası ile ölçerek ve motor devrine bağlı olarak EGR valfinin çalışması için gerekli işlemleri yapar. 


(EGR'nin Motordaki Konumu ve Gaz Akışı)

(EGR Modülü, EGR Soğutucusu, EGR Bağlantıları)

EGR Valfi (EGR Valfinin Görevi Çeşitleri Yapısı Çalışması)
EGR sisteminde, emme manifolduna gönderilecek egzoz gazı miktarını, egr valfi ayarlar, bunu ECU kontrolünde yapar.
EGR Valfi Kumanda Çeşitleri
a)      Vakumla Kumanda (Benzili motorlarda emme manifoldu vakumu kullanılır, dizel motorlarda ayrıca bir vakum pompası (genelde silindir kapağında eksantrik milinden hareket alan vakum pompası) vardır. Vakum pompalı sistem, yerini selenoidli ve elektrik motorlu egr valflerine bırakmıştır)
b)      Selenoid Valfli Kumanda (Bobinli bir selenoid valf ile gaz geçiş kanalı açılıp kapanır)
c)       Elektrik motoru ile kumanda ( En son nesil dizel motorlarda kullanılır, gaz kanalı hassas bir şekilde ECU kontrolünde açılır ve ayarlanır)


(EGR Valfi)
EGR, EGR Soğutucus ve EGR Valfinin Çalışması video:

EGR Soğutucusu
Egzoz manifoldundan alınan sıcak egzoz gazı, emme manifolduna gönderilmeden önce soğutulur, EGR soğutucusu peteği içerisinde motor soğutma suyu dolaşır. Egzoz gazının soğutularak emme manifolduna gönderilmesiyle, volümetrik verim azaltılmamış olur, ayrıca yanma sıcaklığı düşürülür.

Ayrıca, hava ile ya da hava ve su ile soğutma yapan çeşitleri de vardır. 

(EGR Soğutucusu)

Yeni nesil motorlarda soğutma sistemi kademeli yapılmıştır. Motor devri ve yükü düşük olduğunda, bir bypass kapakçığı, soğutma kanalını kapatarak, egzoz gazının soğutulmadan emme manifolduna gönderilmesini sağlar. 
Motor devri ve yükü arttığında, bypass kapakçığı açılarak soğutma sistemi devreye alınır.
Maksimum yükte, 2. bir kapakçık daha açılır ve soğutma sistemdi de maksimum kapasitede çalışır. 
Motor tam yükte çalışırken, egr sistemi tamamen kapatılarak, motor performansı en üst düzeye çıkarılır.

EGR'nin ve kademeli EGR soğutucusunun çalışması; türkçe açıklamalı video:

(V8 çift EGR valfli motor)



EGR Valfi Pozisyon Sensörünün Görevi
EGR (Egzoz Gazı Resirkülasyonu ) valfi içinde yer alan konum sensörü, valfın herhangi bir andaki konumunu belirler ve elektronik kontrol ünitesine valfin konumunu bildirir. Böylece EGR valfının konumunu algılayan EKÜ, valfin ne kadar açık olacağına karar verir.
Ayrıca EGR valfi içerisinde bulunan sıcaklık sensörü, EGR gazının sıcaklığını izleyip EKÜ ye iletir. EKÜ bu sinyali EGR sistemindeki arızaları gözlemek ve teşhis etmek için kullanır. Yani kontrol ünitesi, egr valfinin istendiği miktarda açılıp açılmadığını, egr valfinin düzgün çalışıp çalışmadığını ve egr valfi arızasını bu sensörden gelen bilgilere bakarak anlar. Genelde 5 voltluk besleme gerilimiyle çalışır ve pozisyon değiştikçe, değişen direnç değişimi, voltaj sinyaline dönüştürülerek elektronik kontrol ünitesine gönderilir.



EGR Valfi Arızası Nasıl Anlaşılır ?
EGR valfi arızalandığında, aracın çekişinde düşme olacaktır, hızlanmada gecikme ve egzoz emisyonlarında artış meydana gelecektir. Motorun çalışmasında vuruntu-titreşim meydana gelebilir ve motoru ilk çalıştırmada zorluklar görülebilir. Sürücü gösterge panelinde, arıza lambası yanacaktır. 
Egr valfi arızalandığıdında yenisiyle değiştirilmelidir.


24 Şubat 2016 Çarşamba

Otomobil Kavrama (Debriyaj) Sistemi Görevleri Çalışması ve Yapısı

(Kavrama - debriyaj sistemi)


Debriyaj Kavrama Nedir Nasıl Çalışır ? Görevleri Nelerdir ?

Kavramalar (Debriyaj)

Motorla, geriye kalan aktarma organlarını bağlayan ya da bağlantıyı kesen bu mekanizma, güce ihtiyaç duyulduğunda motoru  aktarma organlarına bağlar, ve güce  ihtiyaç duyulmadığında motorun (tekerleri döndürmeden) çalışmasına izin verir. Bu tip kavramaya kuru kavrama ismi de verilir.

Debriyaj; motor volanıyla, vites kutusu giriş milini birbirine bağlayan ve pedala basıldığında bu bağlantıyı kesen sistemdir. Volanın dönüş hareketi, kavrama diskine, kavrama diskinden de şanzıman giriş miline(priz direk) geçer.

Kavrama Sistemi Parçaları Nelerdir?
*Volan
*Kavrama diski
*Baskı plakası


(Kavramanın temel parçaları: Debriyaj bilyası, baskı plakası, kavrama diski)

Kavramanın (Debriyajın) Görevleri:


* Araca ilk hareket verilirken (araç kaldırılırken) motorun dönme hareketini kademeli ve yumuşak bir şekilde vites kutusuna iletir.

* Sürüş halindeyken debriyaja pedalına basılarak, motorla şanzıman arasındaki hareket iletimini keser, vites değiştirilmesine imkan sağlar.

* İstenilen anda, güç aktarma organlarıyla motorun bağlantısını keser.

Kavramanın (Debriyajın) Temel Yapısı:

Tek Diskli Tip (Kuru Kavrama) iki temel üniteden oluşur:

-Krank miliyle entegre (bağlı) olan döndüren ünite; Volan.

-Transmisyon elemanlarına bağlı  döndürülen ünite; Kavrama (Baskı-balata)




(Kavramanın Temel Yapısı ve Parçaları)



Kavrama Diskinin Parçaları Nelerdir?

Disk şu temel kısımlardan meydana gelir:

*Yüksek sürtünme katsayısına ve yüksek sıcaklık mukavemetine sahip, iki kaplama (balata) (dış yüzey), ince plakaya (yastığa) perçinlidir ve hem ısındığında kolay soğusun hem de ısındığında burkulmasın diye bölmelere ayrılmıştır.

*Vites kutusu giriş milinin dönmesine ve üzerinde kaymasına  izin veren içerisi frezeli bir göbek.


Kavrama Diskinin Parçaları: Titreşim damperleri, perçinler, disk göbeği, yastık disk, damper yaylarının dayanma pimleri, balatalar.

Baskı Plakasının Görevi Nedir? (Debriyaj plakası nedir)

Baskı plakası, kavrama diskini volana bastırarak (sürtünme kuvvetinin etkisiyle), volandaki motor dönme hareketinin, kavrama diskine geçmesini sağlar. Baskı plakasında en yaygın olarak diyafram yaylar kullanılır.
Baskı plakasındaki baskı diski, arkasındaki itme bileziği tarafından itildiğinde, döndürülen kavramaya (balataya) gerekli olan basıncı verir.

(Baskı Plakası ve Kavrama Diski)


Baskı Plakasının Bittiği Nasıl Anlaşılır?

Debriyaj kaçırıyorsa, araç vitese zor geçiyorsa, debriyaj pedalı yukarıdan kavrıyorsa; balatayla birlikte baskı plakası da kontrol edilmeli, aşınmışsa set olarak değiştirilmelidir. Genelde önce balata biter, plaka aşınır. Serviste takım olarak değiştirirler.

Volan nedir ? (Volan ne işe yarar?)

Volan, krank miline civatalarla bağlanmıştır ve motorun çalışmasıyla dönene krank milinden aldığı dönüş hareketini kavrama diskine, oradan da vites kutusu giriş miliyle vites kutusuna verir. Dökme demirden yapılmıştır. Ağır yapısı sayesinde motor torkundaki dalgalanmaları azaltır. Orta kısmında, piriz direk milinin (vites kutusu giriş mili) ucunun yataklandırıldığı piriz direk yatağı bulunur. Ayrıca dış kısmındaki dişliler sayesinde, marş motorunun marş dişlileriyle kavraşarak, motorun ilk çalıştırılmasını sağlar.

        (Volanın Yapısı)



Debriyaj Mekanizmasının Kumandası

Debriyaj, debriyaj bilyasının diyafram yayların göbeğine itilmesiyle çalışır. Debriyaj bilyasının bu hareketi yapması için iki yöntem kullanılır:

* Mekanik Debriyaj Telli Kumanda
* Hidrolik Kumandalı Debriyaj

*Mekanik Debriyaj Telli Kumanda

Bu sistemde, debriyaj pedalıyla, debriyaj bilyasını hareket ettiren debriyaj çatalı arasındaki bağlantı, çelik telden yapılan debriyaj teli vasıtasıyla sağlanır. Mekanik bir çalışmaya sahiptir. Debriyaja basmak zor ve yorucudur, debriyaj telinin kopma riski vardır.




*Hidrolik Debriyaj Nedir Nasıl Çalışır? 

Bu sistemde, debriyaj çatalı, bir hidrolik silindir vasıtasıyla itilir. Sistemde bir debriyaj ana merkezi vardır. Debriyaj merkezinde içinde hidrolik yağ bulunan rezervuar ve hidrolik merkez silindiri bulunur. Sürücünün debriyaj pedalına basmasıyla oluşan itme kuvvet, ana merkezde arttırılarak hidrolik basınca çevrilir. Ana merkezden hidrolik hortumla, ayırma çatalında bulunan ayrıma silindirine hidrolik basınç iletilir. Ayrıma silindirinin pistonu, hidrolik yağ basıncıyla hareket ederek ayırma çatalını hareket ettirir. 
Debriyaja pedalı çok yumuşaktır ve basmak kolaydır, motor titreşimleri sürücüye iletilmez. Günümüz araçlarında standart olarak sunulmaya başlanmıştır.

(Hidrolik Kumandalı Debriyaj Sistemi)

(Hidrolik Kumandalı Debriyaj Sistemi)

Hidrolik Debriyaj Rulmanı

Yeni nesil araçlarda artık ayrıma çatalı da bulunmamaktadır. Debriyaj rulmanı yerine hidrolik debriyaj rulmanı kullanılmaya başlanmıştır. Debriyaj ana merkezinden basılan hidrolik yağ, hidrolik debriyaj rulmanına direkt olarak bir hortumla bağlanmıştır, basınçlı hidrolik sıvı, debriyaj rulmanı pistonu tarafından itme hareketine dönüştürülür ve baskı yaylarına bastırıp, baskı plakasını kavrama diskinden ayırır.

(Hidrolik Debriyaj Rulmanı)

Debriyaj (Kavrama) Sistemi Nasıl Çalışır ?



Kavraşma Durumu (Debriyaj Pedalına Basılmamış):  Sürücü debriyaj pedalına bastığında, debriyaj bilyası çelik plakanın merkezine (diyafram yayın merkezine) baskı uygular, destek noktasının tersi yönünde ittirir ve büker.
Yassı diyafram yay dış uçlarına eşit baskı uygular, baskı plakasını kavrama diskine ve volana kenetlemeye zorlar. Kavrama diskinin volana kenetlenmesiyle (kavraşmasıyla) motor, kavrama diskini, kavrama diski de transmisyon giriş milini döndürür ve sonuç olarak tekerler de döner.

Piriz direk mili, baskı plakasının içinden geçerek kavrama diskine, frezeli göbek aracılığıyla bağlanır. Piriz direk milinin ucu, volanın göbeğine yataklandırılmıştır. Motordan gelen tork volana, volandan kavrama diskine, diskten disk göbeğine ve buradan da piriz direk miliyle vites kutusuna aktarılır.

Ayrışma Durumu (Debriyaj Pedalına Basılmış): Sürücü debriyaj pedalına basar. Ayırma çatalı konik diyafram yayın merkezine baskı uyguladığında, diyarfamın merkezi içeri doğru patlar (geçer),  baskı plakasını volandan ayırır, kavrama diskini serbest bırakır, böylece motor, transmisyonu döndürmeden çalışabilir.

Debriyaj pedalına basıldığında, ayırma çatalı ve debriyaj bilyası hareket ettirilerek, diyaframdaki ayırma çubuklarına basılır. Kavrama diskine basan yaylar açılarak hareket aktarımı kesilir.

Debriyaj Kavrama Animasyonu: ( Debriyaj Kavrama Noktası video anlatım)

Benzinli Motorlarda Yakıt Sistemi (Temel Bilgiler)


Benzinli Motorlarda Yakıt Sistemi 

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte, benzinli  araçların yakıt enjeksiyon sistemlerinde de ilerlemeler yaşanmıştır. 

Karbüratörlü yakıt sistemlerinde hava-yakıt karşımı istenen düzeyde sağlanamıyordu ve yakıt sarfiyatı oldukça yüksekti. Otomotivdeki gelişmelerle, benzinli araçlarda enjektör kullanılmaya başlandı ve önce tek noktalı, sonra çok noktalı, en son ve günümüzde kullanılan en iyi sistem olan direkt yakıt enjeksiyon sistemi kullanılmaya başlandı. 


Yakıt Enjeksiyon Sistemi Çeşitleri:

* Tek Noktalı Yakıt Enjeksiyon Sistemi (Aşağıda)


Elektronik ve bilgisayar (işlemci) sistemlerindeki gelişmeler, yakıtın daha hassas bir şekilde dozajlanarak ve hava ile daha iyi bir şekilde (homojen) karıştırılarak yanma odasına gönderilmesini mümkün kıldı. Müşterilerin düşük yakıt tüketimi talebi, devletlerin düşük emisyon ve karbon salınımı talebi, gelişen teknoloji ile birlikte daha iyi karşılanır hale gelmiştir. 

Otomobil üreticileri, euro emisyon normlarını karşılayabilmek için daha ekonomik motorlar tasarlarken; yakıt enjeksiyon sistemleri, ateşleme sistemleri ve egzoz sistemlerinde yeni donanımlar kullanmaya başlamışlardır.

Benzin deposunda bulunan elektrikli yakıt pompası yakıtı 3-8 bar basınçla motor kısmında bulunan yakıt galerisine gönderir. Benzin enjektörleri, bir elektrovalf olan selenoid enjektörlerdir ve yakıtı çok hassas bir şekilde tam zamanında püskürtebilmektedirler. Yakıt enjektörleri ve ateşleme bobinleri, Elektronik Kontrol Ünitesi (ECU) tarafından yönetilir. Motor, onlarca sensörden gelen sinyallerle sürekli izlenir ve motorun çalışması düzenlenir. 

Günümüz benzinli araçları, ağırlıklı olarak çok noktadan enjeksiyonlu (MPI) atmosferik benzinli motorlar kullanırken; yerlerini giderek direkt enjeksiyonlu turbo benzinli motorlara bırakmaktadır.

Direkt yanma odasına (50-120 bar) basınçla yakıtın püskürtülmesi, hava beslemesinin bir egzoz turbo şarjıyla basınçlı olarak yapılması (atmosferik yerine turbo motorlar), motor hacminin küçültülmesi, küçülen motor hacmine rağmen yüksek motor gücü ve düşen yakıt tüketimi, yeni nesil benzinli motorların şimdisi ve yakın geleceğini oluşturuyor.

(Bkz: Benzin Enjektörü)

(Bkz: Hava Filtresi)

Tek Noktadan Yakıt Enjeksiyon Sistemi (SPI: Single Point Injection) 


Yakıt, tek noktadan emme manifolduna püskürtülür. Karbüratörlü sistemlerden sonraki sistemdir, karışım daha iyi hazırlanır ve daha verimlidir. Emme manifoldunun girişinde tek bir enjektör bulunur.

Tek noktalı karşım formasyonuyla, karışımın taşınması ve dağıtılması ikisi birden emme manifoldunda gerçekleşir. Sonuç olarak, her iki işlemde de manifold tasarımı temel etkiye sahiptir, ve tüm bu çalışma koşulları altında uniform (homojen) yakıt dağıtımının gerçekleştirilmesi çok zordur.

Karbüratörlü araçlardan daha iyi bir sistemdir fakat çok nokta enjeksiyondan daha kötüdür. Fiat tipo araçlarında kullanılmıştır. Çok yaygınlaşamamış ve istenen performansı verememiştir. 

Çok Noktalı Yakıt Enjeksiyon Sistemi (MPI: Multi Point Injection)

Her silindirin emme manifoldu girişinde, ayrı ayrı silindir sayısı adedince enjektör vardır. Enjeksiyonu ECU kontrol eder. Yakıt, emme supabının hemen arkasına 3 bar basınçla püskürtülür, daha homojen bir yakıt-hava karışımı sağlanır ve yakıt ekonomisi önceki sistemlerden üstündür.

Çok noktalı yakıt sistemleriyle, saf hava emme manifoldu odası boyunca akar. Üniform (homojen) karışım dağıtımında optimum (en iyi) şartları sağlamak için, yakıt genellikle direkt olarak emme supabından önce (emme supabının arkasına) püskürtülür.


(Çok Noktalı Yakıt Enjeksiyon Sistemi - Atmosferik Benzinli Motor)

Çok Noktalı Yakıt Enjeksiyon Sistemi Çeşitleri  ve Gelişimleri (Bosch)
Eski sistemler: K-Jetronic, KE-Jetronic, L-Jetronic, LH-Jetronic, 

Bosch Motronic: Elekronik ateşleme (ateşleme bobini tek ve buji kabloları var), çok noktadan enjeksiyon, lambda sensörü var fakat gaz kelebeği gaz telli.

Bosch Me7: Direkt (bağımsız) ateşleme sistemi (kalem bobinli, buji kabloları yok), elektronik gaz kelebeği, elektronik gaz pedalı (sensörlü), karbon kanister var, egr var, lambda sensörü var. 


Direkt Püskürtmeli Yakıt Enjeksiyon Sistemi

Yakıt, direkt olarak yanma odasına püskürtülür. Enjektörler, ECU kontrolünde çalışır, püskürtme zamanı ve püskürtme süresi; ÜÖN sensöründen gelen krank konum bilgisine ve faz sensöründen (kam mili konum sensöründen) kam mili pozisyon bilgisine göre, sürücünün gaz pedalına basma miktarı esas alınarak hesaplanır ve uygulanır. Sensörlerden alınan bilgilerle mükemmel hava-yakıt karışımı oranı sağlanarak, performans arttırılırken, yakıt sarfiyatı azaltılmış olur.



(Direkt Benzin Enjeksiyon Sistemi GDI)



Yakıt, benzin enjektörleriyle yanma odasına yaklaşık 50-200 bar basınçla püskürtülür.

 Emisyon değerleri bu sistemle çok daha düşürülmüştür.

(Tek Noktalı, Çok Noktalı ve Direkt Püskürtmeli Yakıt Enjeksiyon Sistemi)


22 Şubat 2016 Pazartesi

Çift Salıncaklı (Bağımsız) Süspansiyon Sistemi Çalışması Parçaları Özellikleri

(Çift Salıncaklı (Double Wishbone) Bağımsız Süspansiyon Sistemi)

Çift Salıncaklı Süspansiyon Nedir Nasıl Çalışır?

Çift salıncaklı süspansiyon sistemi genellikle binek otomobillerin ön ve arka süspansiyonunda, hafif ticari araçların veya kamyonetlerin ön süspansiyonunda kullanılır. Çift salıncaklı süspansiyonun arka akslarda kullanımı daha yaygındır.
Çift salıncaklı süspansiyon sisteminde tekerlekler, bir alt ve bir üst salıncak ile gövdeye bağlanmıştır. Salıncak bağlantılarında titreşim yalıtımı için kauçuk takozlar (lastik burçlar) kullanılmıştır. Salıncak bağlantı ayarlarıyla ve direksiyon rot kolu uzunluk ayarıyla, ön düzen açıları ayarlanabilir.
Araç yalpalama yapsa bile, lastiklerin yol teması maksimumdur. Daha fazla kamber verilebilir ve tekerlek kamberi, yalpalamadan çok az etkilenir, bu en önemli avantajlarından biridir. Yol tutuşu, macpherson süspansiyondan daha iyidir.
Çok iyi performans veren çift salıncaklı süspansiyonun dezavantajı, fazla sayıda parça - karmaşık yapı, çok yer kaplaması ve maliyetinin fazla olmasıdır.


Double Wishbone Nedir?

Double wishbone "çift salıncaklı" anlamına gelir. Çift salıncaklı süspansiyon sistemi terimi, ingilizce double wishbone suspension system olarak geçer.

(Lastik izi ve Kamber Açısı)
Lastiğin yere iyi tutunması ve lastik izinin olumsuz etkilenmemesi için, üst salıncak kolu kısa, alt salıncak kolu uzun yapılmaktadır. Böylece negatif kamberle lastiğin en ideal yol teması sağlanmış olur. Bu geometri yanlış olduğunda, aracın viraj alması olumsuz etkilenir ve lastik çok fazla aşınır.



En iyi süspansiyon sistemi hangisi?


Çift salıncaklı süspansiyon sistemi en iyi süspansiyon sistemidir. Bu kıyaslama, macpherson, burulma kirişli ve sabit süspansiyon sistemi karşılaştırıldığında geçerlidir. Yani çift salıncaklı süspansiyon, performans ve konfor açısından macpherson süspansiyondan daha iyidir.

Genel olarak, lüks araçlarda kullanılan süspansiyon sistemlerini de katarsak, en iyi süspansiyon sistemi, ayarlanabilir süspansiyon sistemidir. Firmalar, yol ve sürüş şartlarına göre, elektronik olarak kumanda edilebilen ve pnömatik veya hidrolik olarak çalışan adaptif süspansiyon sistemlerini geliştirmiştir. Volkswagen - audi'nin "adaptive air suspension" (adapte edilebilir havalı süspansiyon), mercedes'in "active body control" aktif gövde kontrolü gibi örnekler, en iyi süspansiyon sistemleri olarak gösterilebilir. Aktif süspansiyon sistemleriyle, süspansiyon sisteminin sertliği ayarlanabilir (konfor yumuşak- performans sert) ve aracın yüksekliği değiştirilebilir (konfor yüksek- performans alçak). 

(Mercedes aktif süspansiyon sistemi)

MacPherson (Bağımsız) Süspansiyon Sistemi Çalışması Parçaları Özellikleri

(MacPherson Bağımsız Süspansiyon Sistemi)
(Amortisör, helezon yay, direksiyon kutusu, direksiyon rot kolu, direksiyon rot başı, alt salıncak, travers, rotil, direksiyon mafsalı (aks başı), viraj denge çubuğu, z rot)


MacPherson Süspansiyon Sistemi Nedir ?


Binek ve hafif ticari araçların ön süspansiyonunda kullanılan bağımsız süspansiyon çeşidi Macpherson süspansiyon sistemidir. Önden çekişli araçlarda motor yan pozisyonda olduğundan ve yer azaldığından, az yer kaplayan macpherson süspansiyon sistemi, önden çekişli araçların vazgeçilmez tercihidir. Maliyeti düşüktür. En yaygın süspansiyon tipi denebilir, binek otomobillerde A, B, C segment araçların ön süspansiyonunda kullanılır. Arkadan itişli araçların ön süspansiyon sistemlerinde de yine çok yaygın kullanıma sahiptir, bununla birlikte arkadan çekişli araçların motor bölümünde nispeten daha faz yer-hacim olduğundan, bu araçların ön süspansiyonunda çift salıncaklı süspansiyon kullanılması daha mümkündür.

Amortisör, helezon yayın içine yerleştirilmiştir. Yay ve amortisör kompakt yapıdadır.
Direksiyon mafsalı (aks başı), amortisöre bağlanmıştır, amortisör ise ütten gövdeye bağlıdır.
Direksiyon mafsalının alt kısmı, rotil ile alt salıncağa bağlıdır.  Bu sayede yukarı-aşağı serbestçe hareket edebilir. Helezon yay, alt  salıncak tarafından çalıştırılır ve yayın üst kısmı süspansiyon kulesiyle gövdeye sabitlenmiştir. 
Rot ayarı (toe-in ve toe-out) bu sistemle kolaylıkla yapılabilmektedir. 

Arka süspansiyonda da macpherson sistemi kullanılmaktadır fakat arkada yeterince yol tutuşu sağlamaz ve yaygın değildir, arka süspansiyonda daha çok burulma kirişli süspansiyon kullanılmaktadır.
Az parçaya sahip olduğundan yapısı basittir. Ortalama araç kullanıcıları için yeterli sürüş performansı ve konfor sunar. Direksiyon reaksiyonu kolaylıkla idare edilebilmekte ve yan rüzgarlardan daha az etkilenmektedir. Kaygan zeminlerde bile fren yapıldığında dengelidir.

Olumsuz yönleriyse, çift salıncaklı süspansiyondan daha kötü performansa sahiptir ve konfor olarak çift salıncaklı süspansiyondan daha kötüdür. Yine yoldan gelen titreşim ve gürültüleri şasiye daha fazla iletir.
Kamber açısı aralığı geniş değildir, tasarımda sınırlı bir kamber ayarlama olanağı verir. Daha sonradan kamber açısı değiştirilemez.
Sayılan bazı olumsuz özelliklerine rağmen, mercedes, prosche (911), bmw gibi prestijli otomobil üreticileri, yüksek performanslı modellerinde bile bu sistemi kullanmaktadır.

Macpherson ismi, bu süspansiyon tipini bulan ve Chevrolet firmasında çalışan Earle S. MacPherson isimli mühendisten gelmektedir. Bu sistem 1945'lerde geliştirilmiştir.  

(MacPherson Bağımsız Süspansiyon Sistemi)

Alt salıncak, gövdeye iki noktadan hareketli olarak takozlarla (Lastik burçlarla) mafsallı olarak bağlanmıştır. Aracın ağırlığı ve yükler, direksiyon mafsalından (aks başından) helezon yaya iletilir. 

Kaydol: Kayıtlar (Atom)