Rot Kolu ve Rot Başı Nedir? Boşluğu ve Arızası Nasıl Anlaşılır?

Rot Kolu Ne İşe Yarar? (Uzun rot kolu)
Direksiyon dişli kutusundan çıkan hareketin tekerlere ulaşmasını sağlayan parçaya rot kolu denir. Rotlar , içi dolu veya içi boş boru şeklinde çelik imal edilir. Bir ucuna sağ vida diğer ucuna da sol vida olmak üzere her iki ucuna da vida açılır. Bu vidaların birinin sağ diğerinin sol olması , rotları yerinden sökmeden rot ayarının yapılmasını sağlar.

Rot içi dolu malzemeden yapılırsa vida dış yüzeyde , içi boş malzemeden yapılırsa iç yüzeyde bulunur. Vidanın bulunduğu kısımda eksenel bir kanal vardır. Rot başları da bu kısımlara kolaylıkla vidalanır.

Rot başları , rotlara vidalandıktan sonra içi boş rotlarda bilezikle , içi dolu rotlarda kontra somunla çözülmeye karşı önlem alınır. Günümüzde genellikle somunlu tip rot kolları kullanılır. Direksiyon rot ayarı (teo-in toe-out), bu somunların gevşetilmesi ve rot kolunun döndürülmesiyle yapılır. Direksiyon ayarı yapıldıktan sonra, somun sıkılarak, rot ayarının bozulması engellenmiş olur.


Rot Başı Ne İşe Yarar? (Kısa rot kolu)
Rot başları, rot kolunun ucuna vidalanarak takılan ve direksiyon kutusundan çıkan hareketin, direksiyon rot kolundan, deveboynuna, oradan da direksiyon mafsalına (tekerlere) iletilmesini sağlayan parçadır. Rot başının ucunda küresel mafsal bulunur, böylece direksiyon rot kolundan gelen itme hareketi, hareketli bir şekilde tekerleğe iletilmiş olur. Aslında rot başı dediğimiz parça tam olarak budur. Rot başlarındakı küresel mafsallar, üretim aşamasında greslenmiştir ve koruma amacıyla lastik takoz takılmıştır.

Rot Başı Arızası Nasıl Anlaşılır?
Direksiyon hareketini, tekerleklere ileten kısa rot kolunun ucundaki rot başı, zamanla aşınır ve boşluk yapar, bu durumda rot başının değiştirilmesi gerekir. Sanayide bir takım işlemlerde rot başları tamir edilip boşlukları alınsa bile, hayati bir parça olduğundan, rot başının tamir edilmesi önerilmez, yenisiyle değiştirilmesi gerekir.

Rot boşluğu (direksiyon boşluğu) nasıl anlaşılır? 
Direksiyon simidini sağa-sola çevirdiğimizde, direksiyon boşluğu normalden daha fazlaysa, direksiyon döndürme hareketine, tekerlekler geç tepki veriyorsa, araç yolda gezinme yapıyorsa, direksiyon boşluğu var demektir. Direksiyon boşluğunun sebebi, direksiyon sistemindeki tüm bağlantı parçaları olabilir fakat genelde direksiyon boşluğunun sebebi, rot boşluğudur. Rot boşluğunu nasıl anlarız denirse, direksiyon bir kişi geçer, diğer kişiyse rot başını gözlemler, direksiyon hafifçe sol-sağ yaptırıldığında, rot başı gözlemlenir ve boşluk olup olmadığı anlaşılabilir. Diğer yöntemse, bir levyeye direksiyon rot başı kanırtılarak boşluk yapıp yapmadığı kontrol edilebilir.

Rot başı ne zaman değiştirilir ? (Rot başı kaç kilometrede bir değiştirilir)
Rot başları oldukça dayanıklı olarak üretilirler ve normal bir kullanımda bir kaç yıldan fazla sağlam olarak dayanabilirler. Rot başının ne zaman değiştirilmesi gerektiği, aracın kullanılma koşullarına bağlıdır. Eğer araç kötü yol şartlarında ya da agresif olarak kullanılmışsa, direksiyon sistemi zorlanmışsa, rot başının ömrü daha kısa olacaktır. Sürücü olarak siz, rot başının ne zaman değiştirilmesi gerektiğini hissedersiniz. Yukarıda da anlatıldığı gibi, direksiyon boşluğundan, arabanın gezme yapmasından, direksiyonda titreşim olmasından, rot başının değiştirilmesi gerektiğini tahmin edebilirsiniz. Rot başlı değiştirildiğinde, sağ ve sol olmak üzere ikisi birden değiştirilmelidir.
Rot başları değiştirildiğinde, mutlaka direksiyon rot ayarı da yapılması gerekir.

Rot başı Nasıl Değiştirilir ? (Rot Başının Sökülmesi Resimli Anlatım)
Direksiyon rot başı, rot başı çektirmesiyle sökülür. Çektirme, rot başına yerleştirilir, cıvata kısmı tam ortaya oturtulur ve sıkılır. Çektirme sıkıldığında, rot başı yerinden aşağı doğru itilip çıkacaktır. Rot çektirmesi yoksa, rot başının geçtiği yuvaya yandan çekiçle vurularak rot başının atması sağlanabilir. Eğer sökülen rot başı tekrar kullanılacaksa, kesinlikle rot başına ÇEKİÇLE VURULMAZ. Söküldükten sonra rot başı atılıp yenisi takılacaksa, çekiçle rot başına vurulup çıkarılabilir.

Rot başı sökülürken önce, rot başını tutan somun sökülmelidir, somun kendiliğinden gevşemesin diye bir kopilyayla sabitlenmiştir. Tornavida ve pense yardımıyla önce kopilya çıkarılır.
Daha sonra anahtar yardımıyla rot başı somunu sökülür.

(Rot başı somunu ve kopilyanın sökülmesi)

Direksiyon rot başı, rot başı çektirmesiyle sökülür. Çektirme, rot başına yerleştirilir, cıvata kısmı tam ortaya oturtulur ve sıkılır. Çektirme sıkıldığında, rot başı yerinden aşağı doğru itilip çıkacaktır. Aşağıdaki resimde rot başının rot başı çektirmesiyle sökülmesi resimle anlatılmıştır.